Różnego rodzaju problemy z trawieniem dotyczą wielu osób. Uczucie pełności, wzdęcia czy zaparcia mogą mieć rozmaite przyczyny. Jeśli jednak nie są objawem chorób organicznych, a w większości przypadków nie są, istnieją sposoby na poradzenie sobie z nimi.
Dolegliwości trawienne, czy to ze strony żołądka (odbijanie, nadkwaśność), czy jelit, znacznie obniżają komfort życia. Mogą przytrafić się każdemu i jeśli tylko ich obraz kliniczny jest łagodny, nie powinny stanowić powodu do niepokoju (a jedynie motywację do rozważenia sięgnięcia po lek lub suplement diety czy też wprowadzenia zmian do naszych nawyków żywieniowych). Jeśli niestrawność, odbijanie, zaparcia czy wzdęcia stają się jednak notoryczne, warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą i poszukać ich przyczyny.
Problemy z trawieniem – co może być ich przyczyną?
Różnego rodzaju problemy trawienne, od żołądkowych (zgaga, nadkwasota) po jelitowe (wzdęcia, zaburzenia wypróżniania) mają swoją przyczynę w nieprawidłowych nawykach dietetycznych lub chorobach czynnościowych, takich jak zespół jelita drażliwego (objawiający się m.in. występowaniem zaparć lub/i biegunek, a także wzdęć) czy dyspepsja czynnościowa (związana m.in. ze wzdęciami, zaburzeniami jelitowymi) 1 2
Do innych chorób i dolegliwości, których następstwem są problemy trawienne, należą:
– aerofagia (połykanie powietrza), prowadząca m.in. do mimowolnego odbijania i wzdęć, a występująca często u osób szybko spożywających posiłki, regularnie żujących gumę czy pijących napoje gazowane, a także u palaczy;
– refluks żołądkowo-przełykowy (skutkujący odbijaniem, wracaniem treści pokarmowej do przełyku i gardła, dolegliwościami żołądkowymi);
– przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego (czyli kolonizacja jelita cienkiego przez bakterie charakterystyczne dla jelita grubego, wywołujące procesy fermentacyjne) – skutkuje m.in. nadprodukcją gazów jelitowych i wzdęciami;
– nietolerancja węglowodanów, najczęściej laktozy;
– celiakia;
– niedrożność jelit,
– nieswoiste choroby jelit 3
– schorzenia wątroby, pęcherzyka żółciowego, zaburzenia wydzielania żółci.
1. Wybierz odpowiednie zioła
Przejściowe problemy trawienne, spowodowane np. spożyciem obfitego posiłku i brakiem ruchu, spożyciem pokarmów wzmagających produkcję gazów jelitowych, zbyt szybkim jedzeniem itp. można złagodzić wybierając np. odpowiednie do danych objawów herbatki ziołowe czy przyprawy do potraw.
Naturalne sposoby wspomogą też osoby cierpiące na choroby czynnościowe przewodu pokarmowego, ale nie wyeliminują problemu na stałe.
W przypadku zgagi, refluksu i bólu żołądka poleca się:
– napar z rumianku – łagodzi stany zapalne śluzówki, a także skurcze żołądka,
– dziurawiec – polecany na nadkwaśność, działa przeciwbólowo, uspokajająco i przeciwzapalnie 4
– siemię lniane – powleka błonę śluzową żołądka i ściany jelit, łagodzi stany zapalne przewodu pokarmowego 5
Jeśli problemem są wzdęcia, polecane są następujące zioła:
– koper włoski,
– napar z bazylii,
– mięta pieprzowa,
– napar ze świeżego imbiru,
– napar z rumianku 6 7
Dodatkowo pokarmy wzdymające warto łączyć z takimi przyprawami jak kurkuma, majeranek, koper, kminek, kmin rzymski, imbir, cynamon 8
Na problemy trawienne warto sięgnąć z kolei po karczochy, mniszek lekarski, melisę i miętę pieprzową. Ostropest plamisty, aloes, rumianek, ziele bożego drzewka i cytryniec chiński wpływają korzystnie na pracę wątroby 9 10
2. Weź naturalny preparat z apteki
Połączone działanie kilku ziół wspomagających pracę przewodu pokarmowego – to doskonały wybór w przypadku, gdy chcesz się pozbyć dolegliwości trawiennych szybko i bez konieczności parzenia naparu. Suplement diety Ulgix Trawienie Plus zawiera wyciągi z karczocha, cytryńca chińskiego, owoców kopru włoskiego i liści mięty pieprzowej. Naturalne preparaty na problemy z trawieniem ułatwiają przewodowi pokarmowemu radzenie sobie z ciężkostrawnymi czy gazotwórczymi produktami.
3. Rusz się!
Już spacer po ciężkim posiłku może pomóc złagodzić dolegliwości trawienne. Pływanie również ma dobroczynny wpływ na pracę układu pokarmowego (choć nie od razu po posiłku). Perystaltykę jelit pobudzają też ćwiczenia rozciągające, skręty tułowia, ćwiczenia wzmacniające mięśnie dolnego odcinka kręgosłupa. Możesz wykonywać skręty tułowia, siedząc prosto na krześle z nogami w lekkim rozkroku, ugiętymi w kolanach 11
Pamiętaj, że podstawą radzenia sobie z problemami trawiennymi jest obserwacja swych nawyków żywieniowych i ich odpowiednia korekta.
A. Jarosz, Sposoby na problemy z trawieniem, https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/sposoby-na-problemy-z-trawieniem-aa-NdXx-tPgu-jXJF.html, dostęp 6.12.21.
D. Waśko-Czopnik, Dyspepsja czynnościowa, „Medycyna po dyplomie” 2011, nr 4(181), s. 83–87, https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/010/969/original/Strony_od_MpD_2011_04-12.pdf?1468242586.
M. Słomka, E. Małecka-Panas, Wzdęcia i odbijania, „Pediatria i medycyna rodzinna” vol. 7, nr 1, s. 30–34.
K. Kuśmierska, Zioła na żołądek — naturalne napary, za które Twój żołądek będzie Ci wdzięczny!, https://www.doz.pl/czytelnia/a14353-Ziola_na_zoladek__naturalne_napary_za_ktore_Twoj_zoladek_bedzie_Ci_wdzieczny, dostęp 6.12.21
K. Błecha, Fitoterapia i suplementacja diety w chorobach górnego odcinka przewodu pokarmowego, „Postępy fitoterapii” 2019, nr 20(2), s. 120, http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2019/07/pf_2019_118-125.pdf.
Skuteczne sposoby na wzdęcia, https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/skuteczne-sposoby-na-wzdecia-aa-p125-qPHS-DFKX.html, dostęp 4.12.21.
U. Grochowska, Poradnik żywieniowy dla chorych na chorobę Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego, https://j-elita.org.pl/wp-content/uploads/2016/07/poradnik-zywieniowy-2016.pdf, s. 67–71; dostęp 6.01.22.
U. Grochowska, Poradnik żywieniowy dla chorych na chorobę Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego, https://j-elita.org.pl/wp-content/uploads/2016/07/poradnik-zywieniowy-2016.pdf, s. 67–71; dostęp 6.01.22.
A. Żucheńska, Sposoby na problemy z trawieniem – jak zwalczać niestrawność, https://www.aptekaolmed.pl/blog/artykul/sposoby-na-problemy-z-trawieniem-jak-zwalczac-niestrawnosc,34.html, dostęp 6.12.21.
N. Dobros, Owoce mniej znanych gatunków roślin użytkowych jako cenny surowiec dla przetwórstwa. Cz. 1. Cytryniec chiński, „Postępy Nauki i Technologii Przemysłu Rolno-Spożywczego” 2013, t. 68, nr 2, https://www.ibprs.pl/wp-content/uploads/2018/08/PNiTPRS-2013-2-Rozdzia%C5%82-VI.pdf.
Jak sobie radzić ze wzdętym brzuchem? Najlepsze ćwiczenia na wzdęcia, https://kobieta.wp.pl/jak-sobie-radzic-ze-wzdetym-brzuchem-najlepsze-cwiczenia-na-wzdecia-6297279461529217a, dostęp 6.12.21