Budowa farmy fotowoltaicznej – od czego zacząć?

Budowa farmy fotowoltaicznej – od czego zacząć?

Budowa farmy fotowoltaicznej to wieloetapowy proces, który zaczyna się od wyboru odpowiedniej działki.

Po znalezieniu interesującej działki inwestor musi sprawdzić, czy jest ona objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (MPZP). To uchwalany przez radę gminy dokument, w którym ustalone jest przeznaczenie terenów, sposobu jego zagospodarowania i zabudowy.

Jeśli dla danego obszaru obowiązuje plan, trzeba sprawdzić, czy dopuszcza on realizację inwestycji, czy też na danym terenie można budować wyłącznie domy mieszkalne. Aby to zrobić, należy złożyć do właściwego urzędu gminy wniosek o udostępnienie wypisu i wyrysu.

Jeśli plan dopuszcza na danym terenie działalność produkcyjną, to dozwolone jest także prowadzenie farmy fotowoltaicznej.

Jeśli dla danego terenu nie został przyjęty MPZP (co jest prawdopodobne, gdyż pokrywają one tylko ok. 34% powierzchni Polski), inwestor występuje o warunki zabudowy.

Dobry biznesplan

Koszt postawienia farmy fotowoltaicznej o mocy 1MWp kształtuje się w przedziale 3,9-4,8 mln zł netto, w zależności od klasy zastosowanych komponentów. Przy tak dużej, obliczonej na lata inwestycji, pierwszym krokiem jest przygotowanie biznesplanu. To podstawowy dokument, w oparciu o który inwestor będzie podejmował decyzje dotyczące opłacalności podejmowanych działań.

Inwestor, który ma doświadczenie w budowie farm fotowoltaicznych, może sporządzić biznesplan samodzielnie, ale może także zlecić to zadanie zewnętrznej firmie, która specjalizuje się w tego rodzaju działalności.

W biznesplanie przedsiębiorca przeprowadza analizę rynku, czyli bada obszary, które mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej firmy oraz analizuje wszystkie parametry inwestycji, by uzyskać odpowiedź na pytanie, czy zlokalizowanie farmy w wybranym miejscu i zastosowanie konkretnej technologii gwarantują zwrot wyłożonych środków.

Analiza rynku służy między innymi do oceny jego wielkości (obecnej i przyszłej), szybkości rozwoju oraz do oszacowania koszów niezbędnych do stania się częścią danej branży. Pozwala określić wyznaczniki sukcesów, trendy i aktualne skłonności konsumentów.

Biznesplan ma na celu zebranie wszystkich informacji, które na temat potencjalnej inwestycji posiada inwestor.

Wypunktowanie w jednym miejscu szans projektu i korzyści z niego płynących, ale także rodzajów ryzyka i okoliczności, które powodują zmniejszenie opłacalności, ma pomóc w podjęciu decyzji na temat zasadności inwestycji.

Jeśli przedsiębiorca chce skorzystać z kredytu bankowego, będzie musiał przedłożyć profesjonalny biznesplan bankowi.

Wybór odpowiedniego gruntu

Farmy mogą powstawać we wszystkich regionach naszego kraju, gdyż są one nasłonecznione w podobnym stopniu, ale nie każda nieruchomość gruntowa będzie nadawała się na taką inwestycję.

Część ograniczeń wynika z przepisów, a niektóre parametry pochodzą z przeprowadzonego przez inwestora rachunku opłacalności i mają charakter do pewnego stopnia subiektywny.

• Farma może zostać wybudowana wyłącznie na gruntach rolnych klasy IV, V lub VI. Ziemia lepszej klasy musi być wykorzystywana zgodnie z przeznaczeniem, czyli na działalność rolną.
• Inwestor może wybudować farmę również na nieużytkach, które są nieporośnięte krzewami, drzewami lub innymi naturalnymi przeszkodami.
• Działka nie może leżeć na terenie parku krajobrazowego, rezerwatu, obszaru Natura 2000.
• Grunt, na którym położona jest farma fotowoltaiczna, powinien zawierać dostęp do drogi publicznej, a jednocześnie nie graniczyć z pasem drogowym.
• Na działce musi istnieć możliwość podłączenia do sieci elektroenergetycznej, tak więc bardzo ważne jest sąsiedztwo linii średniego napięcia oraz bliskość od Głównego Punktu Zasilania.
• Farmy fotowoltaiczne najlepiej budować na płaskim gruncie. Pofalowany, pagórkowaty teren utrudnia instalację paneli. Panele powinny być maksymalnie naświetlone, by zwiększyć sprawność systemu.
• Działka musi być na tyle duża, by panele znajdowały się w pewnej odległości od siebie i nie zacieniały się wzajemnie. W przypadku farmy fotowoltaicznej o mocy 1 MW zaleca się kupno/dzierżawę działki o wielkości 2 ha i szerokości minimum 60 m.

Załatwienie formalności

Po wybraniu działki i uzyskaniu do niej tytułu prawnego (własność lub dzierżawa), inwestor przygotowuje dokumentację i składa wnioski o zezwolenia i koncesje. Poniżej opisaliśmy niezbędne dokumenty.

1. Projekt koncepcyjny. To dokument, który obejmuje:

• stworzenie planu zagospodarowania terenu z układem paneli na działce,
• wybór paneli o właściwej mocy, zgodnie z zapotrzebowaniem energetycznym,
• wykonanie schematu elektrycznego, w tym ustalenie tras kablowych,
• kalkulację efektywności całego systemu, włączając w to koszty związane z monitoringiem, oświetleniem i ogrodzeniem.

1. Wniosek o wydanie warunków przyłączenia. Do wniosku załącza się:

• dokumenty potwierdzające tytuł prawny do gruntu,
• warunki zabudowy lub wypis z MPZP.

Wnioskodawca powinien przygotować też wniosek o koncesję, który szczegółowo opisaliśmy poniżej.

Budowa farmy fotowoltaicznej

Cały proces budowy farmy fotowoltaicznej trwa nawet 2 lata, przy czym samo fizyczne umieszczenie instalacji i podłączenie jej do sieci trwa krótko. Najwięcej czasu trwają procedury związane z uzyskiwaniem pozwoleń i koncesji oraz ustalanie przyłączy. Spraw urzędowych nie da się przyśpieszyć, ale można uniknąć niepotrzebnego przedłużania procesów.

Jeśli inwestor nie ma doświadczenia w budowaniu farm fotowoltaicznych i pozyskiwaniu zezwoleń, ryzykuje, że popełni błędy na etapie składania wniosków i wypełniania formularzy z nimi związanych.

Każdy błąd wydłuża proces, gdyż organ administracji wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia dokumentacji. Można uniknąć tego scenariusza poprzez nawiązanie współpracy z firmą, która profesjonalnie zajmuje się różnymi etapami budowy farm fotowoltaicznych.

Jedną z nich jest firma Helios Strategia, która oferuje wsparcie na każdym etapie inwestycji: od doradztwa podczas etapu wyboru nieruchomości, poprzez przygotowanie audytu, po projekt i wybudowanie farmy fotowoltaicznej.

Budowa farmy fotowoltaicznej z Helios Strategia to gwarancja najwyższych standardów realizacji inwestycji. Firma ma 12 lat doświadczenia i ponad 60 ukończonych farm PV w Polsce oraz kilka w Ukrainie.

Odbiór i wydanie koncesji

Jednym z warunków rozpoczęcia eksploatacji farmy PV jest koncesja na wytwarzanie energii ze źródła odnawialnego, którą wydaje na wniosek zainteresowanego Prezes Urzędu Regulacji Energetyki.

W ramach swoich kompetencji weryfikuje on, czy wnioskujący posiada środki finansowe oraz wiedzę i doświadczenie do prowadzenia działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w instalacji OZE, czy zatrudnia wykwalifikowanych pracowników oraz czy nie zalega z żadnymi podatkami.

Do wniosku trzeba dołączyć ok. 20 załączników, m.in. listę wspólników lub akcjonariuszy, zaświadczenie o niekaralności, dokument potwierdzający tytuł prawny do nieruchomości.

Jeśli Prezes URE nie stwierdzi nieprawidłowości, wydaje promesę, czyli obietnicę, że gdy farma fotowoltaiczna powstanie i przejdzie odbiór techniczny, będzie ją można legalnie uruchomić.

Gdy inwestor ma już komplet zgód, pozwoleń i koncesji, może przystąpić do budowy. Możliwe jest zamknięcie budowy i przyłączeń w ciągu kilku tygodni, pod warunkiem jednak, że kolejne etapy prac (wykonanie fundamentów, montaż stołów, montaż paneli, podłączenia) są zgrane w czasie, a ekipa wznosząca farmę trzyma się harmonogramu.

Gdy farma jest już wybudowana, należy zarejestrować ją na Towarowej Giełdzie Energii, aby móc obracać potrzebnymi certyfikatami.

Podsumowanie

Uruchomienie farmy fotowoltaicznej wiąże się z koniecznością wyłożenia na ten cel dużych środków finansowych. Jeśli inwestor nie dysponuje odpowiednią działką, może zawrzeć umowę dzierżawy z rolnikiem.

Z reguły takie umowy są zawierane na około 30 lat, czyli maksymalny okres trwania tego typu kontraktu. Jak widać, farma PV to wieloletnie zobowiązanie, a na zwrot z inwestycji trzeba poczekać kilka lat. Wymusza to na rozważnym inwestorze konieczność podejmowania przemyślanych decyzji i umiejętnego lokowania środków.

Inwestor może samodzielnie podejmować się realizacji kolejnych etapów, ale warto, by rozważył nawiązanie współpracy z firmą, która profesjonalnie zajmuje się pisaniem biznesplanów, uzyskiwaniem zgód i pozwoleń, wreszcie – budową farm PV.

Przyspieszy to proces, pozwoli uniknąć kosztownych błędów i da gwarancję, że wszystko zostanie przeprowadzone prawidłowo.