Zagadkowa Triada pogańska z Łysej Góry
Osoby, które były już na Łysej Górze wiedzą, że znajduje się tam kamienny wał okalający sam szczyt.
Jego długość wynosi około 1,5 kilometra, a wysokość to 2 metry.
Jest ułożony z dwóch części z głazów piaskowca kwarcytowego.
Ów wał istnieje tam od wieków, ale niewielu odwiedzających wie, skąd w ogóle się tam wziął.
Zagadkowa Triada pogańska z Łysej Góry – wersja I
Łysa Góra (znana z legendarnych sabatów czarownic) była prawdopodobnie miejscem, w którym Słowianie oddawali cześć różnym bożkom.
Jakim? Dzisiaj na 100% już się tego nie dowiemy.
Jedna z legend mówi o tym, że na Łysej Górze czczono 3 główne bóstwa: Śwista, Pośwista i Pogody.
Cóż to byli za herosi?
Otóż, Świst był ojcem Poświta i jednocześnie bóstwem wiatru.
Poświst (syn Śwista) był bóstwem wirów powietrza (po ojcowskim fachu).
Natomiast Pogoda odpowiadał za wszelkie zjawiska atmosferyczne.
Zagadkowa Triada pogańska z Łysej Góry – wersja II
Inną wersją jest ta, która mówi o oddawaniu czci na Łysej Górze trzem bóstwom: Ładzie, Leli i Bodo.
Łada była boginią miłości, płodności i wegetacji. Co do jej świętokrzyskiej wersji było mnóstwo niedomówień.
Np. Jan Długosz określał Ładę jako bóstwo męskie – odpowiednik rzymskiego Marsa (boga wojny).
Z kolei kronikarz Maciej z Miechowa, przedstawiał Ładę jako grecką Ledę – władczynię Sparty.
W tej wersji Lel jest zatem synem bogini Łady.
Kim jest zatem legendarny Bodo? Źródła pisane tego niestety nie wyjaśniają.
Wyobraźnia kronikarzy…
Naukowcy oraz językoznawcy twierdzą, że niektóre imiona słowiańskich bożków kronikarze często po prostu… wymyślali.
Opierali się przy tym się na ludowych pieśniach i przyśpiewkach.
Wynikało to z tego, że kronikarze po prostu nie bardzo znali się na panteonie słowiańskich bóstw.
I słowa, które dla nich nie były zrozumiałe, posłużyły im jako nazwy dla bożków.
I tak, w średniowieczu Ładą nazywano ówczesną oblubienicę.
Próżniaków i słabeuszy określano mianem leli-poleli, lele – czyżby źródło powstania imienia Leli?
Natomiast imię bóstwa Bodo najprawdopodobniej powstało od słowa bodaj (w sensie – niech Bóg da).
Jak więc widać, zagadka „Triady z Łysej Góry” wciąż nie została do końca rozwiązana (i zapewne już nigdy nie będzie).
Wiemy na pewno tylko jedno – były to trzy bóstwa.
Kres pogaństwu na Łysej Górze położyła Dobrawa, która wraz z mężem postawiła tam świątynię pod wezwaniem Świętej Trójcy.