Tokarnia - Kościół z Rogowa w Parku Etnograficznym
Poprawiony: czwartek, 02 maja 2013 17:43
Wpisany przez Krzysztof Żołądek
czwartek, 02 maja 2013 08:50
Pochodzący z 1761 r. kościół szpitalny pw. Matki Bożej Pocieszenia jest obiektem Parku Etnograficznego w Tokarni od roku 1996. Wcześniej stanowił element krajobrazu Rogowa n. Wisłą k. Opatowca. Około 10 metrów od drewnianej świątyni znajduje się obecnie pochodząca z Kazimierzy Wielkiej dzwonnica, której powstanie datuje się na 1848 rok.
Drewninany kościół został wzniesiony w Rogowie w 1761 r. z fundacji właściciela tamtejszych dóbr, biskupa przemyskiego i podkanclerzego koronnego przy Auguście III, ks. Michała Wodzickiego. Wcześniej istniał już w Rogowie szpital i przytułek dla ubogich ufundowany w pierwszej połowie XVII w. przez Agnieszkę Firlejową. Szpitalną kapelanię ustanowił w 1753 roku ks. Wodzicki.
Kościół przy szpitalu wzniesiono z drewna modrzewiowego w stylizacji gotyckiej (nawowy korpus i węższe od niego, zamknięte z trzech stron prezbiterium). Zdobienia świątyni barokowe, co jest charakterystyczne dla małopolskich obiektów drewnianych z XVIII w. Na daszku nad wejściem widnieje herb fundatora, ks. Michała Wodzickiego - Leliwa.
Najprawdopodobniej rogowska budowla jest dziełem wędrownej grupy ciesielskiej i jest jednym z dwunastu podobnych obiektów powstałych w latach 1744-1774. Łączy je bowiem wspólna koncepcja architektoniczna. Do wspomnianej grupy należał m.in. kościół parafialny w Rogowie z 1751 r., który wyróżniał się najbogatszymi zdobieniami. Niestety spłonął w 1932 r. Do dziś zachowało się jedynie sześć kościołów z tej grupy. Rogowski kościół szpitalny jest jedynym takim zabytkiem ocalonym na terenie Kielecczyzny.
Kościół przez wszystkie lata swego istnienia przeszedł tylko jeden generalny remont. Miał on miejsce w 1864 roku. Wymieniono wówczas przyciesia i część więźby dachowej, a także znajdujące się wewnątrz boczne ołtarze. Poza tym przemalowano polichromię na pseudosklepieniach. Do
Tokarni trafił w roku 1996 w bardzo złym stanie. Podczas prac konserwatorskich, które zakończyły się w 2002 roku, udało się uratować około 70% pierwotnych elementów kościoła. Zrekonstruowane zostały zewnętrzne detale, na podstawie zachowanych rysunków odtworzono sygnaturkę, a wewnątrz odsłonięto dekoracje malarskie z 1761 roku. Praca nie była łatwa, bo na pierwotnych malunkach w kolejnych latach nakładano kolejne. Przeprowadzone prace pozwalają dziś podziwiać motywy charakterystyczne dla baroku małopolski - wstęgi, roślinne girlandy, putta i rocaile, których na próżno szukać w innych kościołach na południu Polski.
Ponowne poświęcenie kościoła odbyło się 28 sierpnia 2002 r., a dokonał go biskup kielecki ks. Marian Florczyk.
Tekst powstał na podstawie materiałów Muzeum Wsi Kieleckiej