swietokrzyskie.org.pl - serwis dla turystów

Małogoszcz

Poprawiony: wtorek, 30 listopada 2010 19:21 Wpisany przez Marian Sikorski środa, 18 marca 2009 00:00

Małogoszcz - jeden z najstarszych grodów na terenie Małopolski. Jego początki nie są dokładnie znane. Od 1136 r. pełnił funkcję kasztelanii, administrujacej książęcymi włościami. W 1260 r. zniszczony został przez Tatarów. Od 1342 r. występował w dokumentach jako miasto. Stracił na znaczeniu po przeniesieniu kasztelanii do Chęcin w 1363 r. Szybki rozwój miasta następował od początku XVI w. do połowy XVII w. Rozwój miasta przerwały wojny szwedzkie z połowy XVII w. Od 1455 r., do czasów założenia w Kielcach  przez bpa. F. Szaniawskiego seminarium duchownego w 1726 r., istniala tu szkoła kształcąca księży. 7 i 8 czerwca 1794 r. odpoczywal tutaj Tadeusz Kościuszko po przegranej bitwie pod Szczekocinami. Na miejscowym cmentarzu znajdują się mogiły gen. Grochowskiego i gen. Wodzickiego. Natomiast 24 lutego 1863 r. oddziały powstańcze pod dowództwem M. Langiewicza i A. Jeziorańskiego zostały rozgromione przez wojska rosyjskie, dowodzone przez Czengierego, Dobrowolskiego i Gołubowa, a miasto spalone. Do bitwy tej nawiązuje Stefan Żeromski w powieści „Wierna Rzeka”. W 1869 r., za udział mieszczan w powstaniu, Małogoszcz utracił prawa miejskie. W 1905 r. nawiedził go wielki pożar. Uległ spaleniu również podczas II wojny światowej. Obecny układ rynku w miarę dokładnie odpowiada lokalizacji z 1408 r. na prawie magdeburskim. Prawa miejskie otrzymał znacznie wcześniej, gdyż już w 1342 r. występował w dokumentach jako miasto, lecz pierwotny akt lokacyjny nie zachował się.

Najciekawsze zabytki Małogoszcza to:

• Kościół parafialny - ufundowany został przez ks. Jakuba Chrostkowicza w latach 1591-95 w miejscu drewnianego z 1342 r. Utrzymany jest w stylu gotyckim, bogato zdobiony. Szczególnie ciekawa jest chrzcielnica z 1610 r. i siedemnastowieczne epitafia.
• Kościół cmentarny, położony jest na wzgórzu Babinek, pochodzi z 1595 r. W jego pobliżu znajdują się groby powstańców z 1863 r. Wówczas poległo 300 powstańców - leżą w dwóch mogiłach, zaś w trzeciej pochowany jest kpt. Stanisław  Jaszowski.
• Plebania - murowana, pochodzi z przełomu XVI i XVII w. Kwaterował w niej gen. Marian Langiewicz.
• Na rynku, w miejscu dawnego ratusza, stoi pomnik Tadeusza Kościuszki, wzniesiony przez małogoszczan w 1817 r.